Een ongeboren kindje met negen weken zwangerschap. De schedel wordt al zichtbaar. De abortuslobby doet echter alsof het kindje slechts een stuk weefsel is.
Waarom de initiatiefnota om abortus tot een mensenrecht te maken een heel slecht idee is
Een initiatiefnota van de D66-Kamerlid Wieke Paulusma genaamd ’toegang tot abortus is een mensenrecht’ wordt op 8 september in de Tweede Kamer besproken. Enkele voorafgestelde vragen die aan de indiener, maken duidelijk wat voor gedachtegoed hierachter zit.
D66'er erkent: mensenleven begint bij verwekking
Op de vraag ‘vanaf wanneer begint een mensenleven volgens u?’ antwoordt Paulusma: ‘bij de bevruchting van de eicel door de zaadcel’. Klip en klaar. Dit is inderdaad een biologisch feit waar nagenoeg alle biologen het over eens zijn. Ook wordt gevraagd wat zij vindt van de beschermwaardigheid van het ongeboren leven, en hierover stelt ze dat ‘vrouwen zelf en in samenspraak met een zorgprofessional in staat zijn om deze belangen af te wegen’. Concreet betekent dit dat ‘abortus een mensenrecht’ moet worden op basis wat iemand er zelf van vindt.
24-wekengrens
In Nederland is abortus toegestaan totdat het kindje met de huidige medische expertise buiten de baarmoeder kan overleven. Hiervoor wordt een grens van 24 weken aangehouden. De Nederlandse overheid vond in het verleden en vindt nog steeds dat daarna het leven beschermd moet worden.
Ongeboren kind onder bescherming
Toch is dat in Nederland niet helemaal zo. De Raad voor de Kinderbescherming heeft op 17 november 2020 via de rechtbank een ongeboren kind van tussen de 16 en 19 weken onder toezicht laten stellen [1] omdat het gedrag van de moeder schade kon veroorzaken bij het ongeboren kind. De rechter zegt in de uitspraak: “Een voorlopige ondertoezichtstelling is noodzakelijk om het ongeboren kind van de moeder te beschermen en het een stem te kunnen geven.” Dit plaatst de discussie over ‘abortus als mensenrecht’ in een heel ander daglicht.
Mensenrechten
De beschermwaardigheid van het ongeboren kind zou wereldwijd hetzelfde moeten zijn, net zoals de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. Maar niets is minder waar. In de meeste landen van Europa vinden overheden dat het ongeboren kind bescherming verdient vanaf 12 weken en tot die grens is abortus, het doden van het ongeboren kind, toegestaan.
Verschillende abortusgrenzen
Op Malta echter vindt men dat het kind vanaf de bevruchting bescherming verdient. Abortus is daar niet toegestaan. Maar er zijn ook landen waar het ongeboren kind in het geheel geen officiële bescherming krijgt, zoals Canada waar abortus is toegestaan tot aan de geboorte. Dit is ook zo in maar liefst negen staten in de Verenigde Staten die geen wekengrens hanteren voor abortus.
Lees ook: Abortusvoorstander valt jonge pro-lifers aan met pepperspray
Geen consensus voor 'abortus als mensenrecht'
Al deze verschillende regels laten duidelijk zien dat landen tot op het bot verdeeld zijn over de beschermwaardigheid van het ongeboren kind. En juist hier draait het om bij de initiatiefnota Paulusma. Van abortus, het doden van een ongeboren kind, een mensenrecht maken, is een hele grote stap waar geen enkele consensus voor is. Het is een ideologie van de pro-abortuslobby die elke gemeenschappelijke grond mist.
Mensenrechtenverdrag beschermt eerder het ongeboren kind
Aan de andere kant is er wel een basis voor de beschermwaardigheid van het ongeboren kind en die vinden we in het Verdrag inzake de Rechten van het Kind van de Verenigde Naties uit 1989, dat ook Nederland heeft geratificeerd. In de preambule staat: ‘Indachtig het feit dat, zoals aangegeven in de Verklaring van de Rechten van het Kind [uit 1959, -Red.], ‘het kind, vanwege zijn lichamelijke en geestelijke onvolwassenheid, zowel voor als na de geboorte bijzondere waarborgen en zorg nodig heeft, met inbegrip van passende rechtsbescherming’. Kinderen hebben dus recht op zorg en rechtsbescherming, zowel voor als na de geboorte. Abortus past hier duidelijk niet bij.
Ideologische bewering
Een abortus ontneemt een ander mens zijn of haar leven, zijn of haar toekomst en gaat daarmee lijnrecht in tegen de bepalingen in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. Het is daarom onmogelijk dat abortus kan worden bestempeld als een ‘mensenrecht’. Voor de bewering dat abortus een mensenrecht zou zijn, ontbreken argumenten en daarmee verwordt deze bewering tot een ideologie.
Stukje weefsel
Om het argument ‘abortus als mensenrecht’ te gebruiken, moet eerst het kind worden ontmenselijkt. Het is nog geen mens volgens hen, maar een stukje weefsel, klompje cellen, zwangerschapsproduct of zelfs een parasiet. Zomaar een aantal opmerkingen die gebruikt worden om niet te hoeven erkennen dat een kind in de baarmoeder een mens is. En wanneer iemand geen mens is, kun je ermee doen wat je wilt.
Uitgesloten van de mensenrechten
Het systematisch ontmenselijken van ongeboren kinderen wordt mogelijk gemaakt door filosofische argumenten, die hun menszijn ontkennen. Het is gemakkelijk om verschillen tussen ongeboren en reeds geboren mensen aan te wijzen: ze zijn kleiner, minder ontwikkeld, hebben een andere omgeving nodig om te overleven en zijn volledig afhankelijk. Deze verschillen doen er volgens de pro-choice beweging werkelijk toe. Omdat ongeboren mensen niet op exact dezelfde manier kunnen functioneren als mensen die al geboren zijn, worden ze gemakkelijk uitgesloten van de bescherming van mensenrechten.
Hebben we dan niets van de geschiedenis geleerd?
Dit gedachtegoed is niet nieuw. We hebben door de geschiedenis heen gezien wat er gebeurt als bepaalde leden van de mensengemeenschap worden uitgesloten op grond van eigenschappen, die ze niet aan zichzelf kunnen veranderen. Het is de hoogste tijd dat we deze les leren: mensenrechten dienen toe te komen aan elk levend mens, vanaf het moment dat een mens bestaat; dat is vanaf de bevruchting. Abortus een ‘mensenrecht’ noemen, is discriminatie van alle ongeboren mensen en daarmee worden ze vogelvrij verklaard.
[1] ECLI:NL:RBDHA:2020:12532, Rechtbank Den Haag, C/09/602127 / JE RK 20-2580
Dit artikel verscheen eerder op kiesleven.nl
Laatst bijgewerkt: 18 augustus 2025 14:07