Abortusverhaal in de VIVA: de stem van het geweten spreekt
In de VIVA, een weekblad voor jonge vrouwen, stond deze maand een opvallend artikel, met de kop: “Soms denk ik: ga ik hiervoor worden gestraft?”
Worstelen met schuldgevoelens
Het stuk gaat over ene Liesbet, die op haar 28ste ontdekt dat ze ongewenst zwanger is van haar vriend. Ze besluit tot een abortus, omdat ze ’nét een nieuwe baan, nét een nieuwe vriend’ had, ‘nog thuis woonde’, en er ‘emotioneel en financieel nog niet klaar voor was’. Ze gaat alleen naar het abortuscentrum, want haar vriend vindt het te confronterend. Ze vertelt niets aan haar ouders. De abortus ondergaat ze gevoelloos, en het eerste half jaar daarna probeert ze door te gaan met haar leven alsof er niets gebeurd is. Maar dan komt de klap. Ze krijgt emotionele en psychische klachten. Ze komt in een rouwproces terecht. Ze worstelt met schuldgevoelens en haar relatie gaat uit.
Niets bijzonders
Tot zover niets bijzonders. Haar verhaal is identiek aan de meeste van de 30.000 abortusverhalen in Nederland. Op jonge leeftijd gemeenschap met een ‘vriendje’, zonder voorbehoedsmiddelen, de schrik van de ontdekking van zwangerschap, de beslissing tot abortus en de inwendige rationalisatie daarvan, de gang naar de ‘kliniek’, en het schuldgevoel en de psychische klachten die daarna volgen – dit verhaal kun je bij de meeste vrouwen die voor abortus kiezen op voorhand uittekenen.
'Ga ik gestraft worden?'
Het zijn dan ook niet de specifieke omstandigheden in het verhaal van Liesbet die het artikel in de VIVA opmerkelijk maken. Wat zo opvallend is, is dat in het stuk melding wordt gemaakt van wat zij, nu 8 jaar later, toegeeft soms te denken: Ga ik hiervoor ooit gestraft worden? Heb ik mijn eigen geluk kapotgemaakt? Deze gedachte is evident een uiting van haar geweten. Niet een gevolg van haar emoties, niet een ingeving van haar psyche, niet opgelegd door haar omgeving, maar een sterke, duidelijke expressie van haar persoonlijke geweten: “Ik heb iets gedaan dat verkeerd is. Zal ik daarvoor gestraft worden?” En: “Wat ik heb gedaan is zo erg, heb ik mijn levensgeluk kapot gemaakt?”
Schuldgevoel uit geweten
Deze gedachten illustreren wat wij allang weten, maar wat door voorstanders van abortus wordt ontkend, namelijk dat de schuldgevoelens na een abortus niet voortkomen uit sociale druk uit de omgeving, maar voortkomen uit het eigen geweten. Het is het persoonlijke geweten dat de vrouw aanklaagt: ik heb iets heel ergs gedaan, en ik verdien daarvoor straf!
Haarfijn aanvoelen
Het geweten kan tijdelijk onderdrukt worden met allerlei verdovingen, of weggeredeneerd met rationalisaties – ‘de vrouw voelt zich alleen maar schuldig omdat abortus een taboe-onderwerp is’, etc. – maar komt altijd weer boven, zoals het geweten ons aanklaagt over al het kwaad wat we doen. Dat is te zien in het verhaal van Liesbet. De expressie van het geweten die zij beschrijft is de duidelijkste persoonlijke aanwijzing dat abortus iets kwaads is, dat in de rechtvaardige orde van God voor de mens tijdelijke en eeuwige consequenties heeft. Zij voelt dat, onbewust, haarfijn aan.
Abortus is morele en geestelijke kwestie
Dat dit verhaal in de VIVA verschijnt is op zich al bijzonder, want je leest in de gangbare media in onze wereld niet vaak abortusverhalen. Waarschijnlijk omdat het, ondanks alle rationalisaties, een pijnlijk en ongemakkelijk iets blijft, dat niet past in het narratief van abortus als een ‘verstandige, snelle, pijnloze, klinische ingreep zonder consequenties’. Extra bijzonder is het dat de schrijfster van het artikel – of het verhaal nu echt is of verzonnen – laat zien dat de hoofdpersoon in het verhaal gepijnigd wordt door haar geweten. En daarmee onbedoeld illustreert dat abortus niet alleen een fysieke, maar vooral een morele en geestelijke kwestie is met verregaande consequenties voor het lot en het levensgeluk van de mens.
Het geweten raken
Een belangrijk deel van het werk van Stirezo – onvermoeibaar aandacht vragen voor abortus, de nadruk leggen op het zondige en dodelijke karakter ervan, aanwezig zijn bij abortuscentra, etc. – is erop gericht om het geweten van vrouwen die op het punt staan een abortus te laten plegen of dat al gedaan hebben, te raken. Zodat ze zich op tijd bedenken en kiezen voor het leven van hun kindje. Of dat ze na hun verschrikkelijke daad tot bekering komen en vergeving van zonde zoeken. En dát is de reden dat pro-abortusorganisaties ons weg willen hebben bij abortuscentra: omdat soms, door onze aanwezigheid en gebed, net op tijd het geweten van een jonge vrouw ontwaakt.
Laatst bijgewerkt: 16 april 2021 14:00