Pro-life verkiezingsmonitor 2021
De redactie van Stirezo heeft alle verkiezingsprogramma’s geanalyseerd van de partijen die meedoen aan de Tweede Kamerverkiezingen van 17 maart 2021. We hebben sterk gekeken naar de focus (of het ontbreken daarvan) op de bescherming van het ongeboren leven, het recht op waken bij abortuscentra en het beëindigen van Nederlandse subsidie aan buitenlandse abortus.
VVD
De momenteel grootste partij in de Tweede Kamer, de VVD, zet in op ruimere mogelijkheden rondom abortus en euthanasie. Hoewel de liberale partij abortus niet één keer noemt in haar verkiezingsprogramma, windt het hoofdstuk ‘Medische ethiek’ er geen doekjes om. De partij wil “Moderne en coherente prenatale screening, waarbij de 13-wekenecho het belangrijkste meetmoment voor het opsporen van structurele afwijkingen bij het ongeboren kind wordt. De niet-invasieve prenatale test (NIPT) komt gesubsidieerd permanent beschikbaar en zal de combinatietest vervangen voor het opsporen van chromosomale afwijkingen, zoals het downsyndroom.” Ofwel: zo vroeg mogelijk afwijkingen opsporen zodat zo snel mogelijk geaborteerd kan worden.
Ook pleit de VVD voor uitbreiding van het Groninger Protocol, waardoor euthanasie voor kinderen tussen de één en twaalf jaar “onder zeer strikte zorgvuldigheidseisen” mogelijk wordt. Ook voor kinderen die ongeneeslijk ziek zijn en ondragelijk en uitzichtloos lijden, wil de VVD dat de keuze voor euthanasie beschikbaar is “als er echt geen andere opties meer zijn”.
Lees ook: Wat heeft 3 jaar Rutte III de ongeboren kinderen opgeleverd?
PVV
In het programma van de PVV is geen letter te vinden over abortus, levenseinde, NIPT of überhaupt medische ethiek. Bij een zoekopdracht op de PVV-website is het meest recente resultaat over abortus van 2011, waarin de partij stelt nog geen fractiestandpunt ingenomen te hebben over abortus, “laat staan dat we een wetswijziging voorstellen”.
Op 25 februari 2021 stemde de PVV voor de motie om de verplichte bedenktijd te schrappen.
CDA
Evenals de PVV zwijgen de christendemocraten in alle toonaarden over alle pro-life thema’s in het verkiezingsprogramma. De website biedt uitkomst, daar is duidelijk het standpunt van de partij over abortus te lezen:
“Het CDA vindt het belangrijk om ongewenste zwangerschappen in de eerste plaats zoveel mogelijk te voorkomen. Dat betekent dat we moeten blijven investeren in goede voorlichting. Zeker jongeren moeten tijdig worden voorgelicht over relaties en het risico om ongewenst zwanger te raken. Hierbij moet niet alleen de mogelijkheid van een abortus worden besproken, maar ook alle andere alternatieven.
“Het CDA vindt dat elke vorm van menselijk leven recht op bescherming heeft. Dat geldt ook voor het ongeboren menselijk leven. De beslissing om een abortus te ondergaan moet zorgvuldig worden genomen. Een zwangere vrouw die een abortus overweegt, kan zich (tot 24 weken) tot een arts wenden. Deze arts moet zorgen voor goede informatievoorziening. Niet alleen over abortus maar ook over alle andere mogelijke oplossingen. Om een goede keuze te kunnen maken bij deze moeilijke beslissing krijgt een vrouw vijf dagen bedenktijd. Voor het CDA zijn deze vijf dagen erg belangrijk. Het geeft de vrouw de tijd om de beste oplossing voor haar situatie te kiezen.
“Abortus valt onder de Wet afbreking zwangerschap (WAZ). Het CDA staat achter de uitgangspunten van deze wet: het bieden van bescherming aan ongeboren leven en hulp bieden aan vrouwen die zich als gevolg van een ongewenste zwangerschap in een noodsituatie bevinden.”
Wat betreft euthanasie is CDA tegen een wet voltooid leven, en voor meer aandacht voor mensen die twijfelen aan de zin van het leven. “Als maatschappij moeten we alles op alles zetten om deze mensen weer de zin van het leven te geven.”
D66
Dit is de eerste partij in deze reeks waarbij abortus wel expliciet genoemd wordt in het verkiezingsprogramma. Helaas wordt het bestempeld als een “belangrijke verworvenheid”. Maar er moet volgens D66 nog veel meer verworven worden: abortuspil bij de huisarts, abortus uit het strafrecht, afschaffen verplichte minimale beraadtermijn en vergoeding van alle abortussen en prenatale screenings.
Ook stelt de partij: “Intimidatie van bezoekers van abortusklinieken moet verder aan banden worden gelegd.” Wat dan intimidatie precies inhoudt, wordt niet omschreven. Vanuit de rechtszaken die worden gevoerd weten we dat het begrip intimidatie zo ver mogelijk wordt opgerekt, om vrouwen die onderweg zijn hun ongeboren kind te doden geen strobreed in de weg te willen leggen.
Evenals de VVD wil D66 ook mogelijk maken dat kinderen euthanasie kunnen laten plegen.
De medische ethiek bij D66 bestaat vooral uit volgas alle kaders verruimen. Het tijdelijk verbod op het kweken van embryo’s moet worden opgeheven, ouders moeten genetische aandoeningen bij hun kinderen voorkomen door embryoselectie en let op: door embryomodificatie.
Lees ook: Stirezo biedt petitie tegen abortussubsidie door minister Kaag aan
GroenLinks
De eisen van D66 omtrent abortus weerklinken in het programma van GroenLinks: “We halen abortus uit het Wetboek van Strafrecht, schaffen de verplichte bedenktijd af, maken de abortuspil beschikbaar bij de huisarts en brengen anticonceptie in het basispakket. We investeren in toegankelijke hulpverlening voor mensen die een abortus laten verrichten en treden hard op tegen intimiderende demonstranten bij abortusklinieken.”
Ook over zelfdoding hangt GL het liberale standpunt aan: “Bij individuele vrijheid hoort zelfbeschikking bij het levenseinde. Hierbij weegt het eigen oordeel over het lijden en niet meer willen leven zwaar. Dit verankeren we in de wet: iedereen die ondraaglijk en uitzichtloos lijdt, lichamelijk of geestelijk, kan een beroep doen op het recht op zelfbeschikking.”
SP
De Socialistische Partij rept in haar programma niet over abortus of andere pro-life onderwerpen. Zoals bij sommige andere partijen is alleen via de website te raadplegen wat het standpunt is. Daaruit blijkt dat de SP iets minder progressief is op dit vlak dan andere progressieve partijen zoals GroenLinks en D66. De SP schrijft over abortus op haar website:
“Wanneer vrouwen besluiten om een ongewenste zwangerschap te beëindigen is het belangrijk dat zij betere voor- en nazorg krijgen en meer medische ondersteuning krijgen dan nu het geval is. Die uitbreiding kan volgens ons binnen de huidige abortuswetgeving. Het is geen goed idee om een abortuspil via de apotheek beschikbaar te stellen, omdat goede voor- en nazorg dan niet gegarandeerd kan worden.”
Opvallend is dat op de dag dat dit artikel geschreven werd, de SP nog voorstander was van de verplichte beraadtermijn. De partij meldt op de website: “Vrouwen horen op ieder moment af te kunnen zien van een abortus en daarom is bedenktijd belangrijk.” Echter stemde de SP die dag voor de motie voor het afschaffen van de bedenktijd en wijzigde plots het standpunt daarover op de website. Daar staat nu: “Vrouwen moeten de tijd krijgen om te kunnen nadenken over de ingrijpende beslissing voor een abortus. Echter wat de SP betreft kan er flexibel worden om gegaan met de termijn hiervoor. Nu staat er verplicht 5 dagen bedenktijd voor een abortus en dit doet niet altijd recht aan de persoonlijke situatie van de vrouw.”
Partij van de Arbeid
Bij de PvdA zijn geen verrassingen te vinden over dit standpunt. Abortuspil bij de huisarts, abortus uit het Wetboek van Strafrecht en de anticonceptiepil in het basispakket zijn de eisen die de arbeiderspartij stelt. Op 25 februari 2021 stemde de PvdA voor de motie om de verplichte beraadtermijn af te schaffen.
Lees ook: Abortuskampioene Ploumen wordt de nieuwe leider van de PvdA
ChristenUnie
De CU pleit voor meer bescherming rond het begin van het leven en verzet zich tegen de huidige abortuspraktijk. “Het is hartverscheurend dat er nog altijd 30.000 abortussen per jaar plaatsvinden. Dat is zo’n 15% van het totale aantal verwekte kinderen per jaar in Nederland”, is in het verkiezingsprogramma te lezen. De ChristenUnie wil onbedoelde zwangerschappen voorkomen middels gerichte voorlichting via scholen en verenigingen. Eén van de middelen om abortussen tegen te gaan is volgens de CU om zwangerschappen überhaupt tegen te gaan door de anticonceptiepil te vergoeden door deze in het basispakket op te nemen. Verder pleit de ChristenUnie voor hulp aan tienermoeders bij huisvesting, financiën en het opvoeden van hun kind. Ook wil de partij de wettelijke beraadtermijn behouden en een aanbod voor keuzehulpverlening, zodat ook alternatieven kunnen worden besproken. Tevens wil de ChristenUnie de 24-weken grens terugdringen. “Ook omdat zo’n grens de onterechte suggestie wekt dat elke abortus daarvóór wel gerechtvaardigd is. Als er toch een wettelijke maximumgrens komt, pleiten wij voor een lagere wekengrens.”
Over het levenseinde schrijft de CU: “De ChristenUnie beschouwt euthanasie niet als normaal medisch handelen. We verzetten ons tegen de sluipende verschuiving in de euthanasiepraktijk van ‘laatste redmiddel ter voorkoming van een vreselijke dood’ naar ‘een mogelijke uitweg uit een vreselijk leven’.” Daarom is de ChristenUnie tegen een wettelijke regeling voor mensen met een doodswens zonder dat zij ernstig ziek zijn. “De overheid is er om kwetsbaren te beschermen, niet om hulp te bieden bij zelfdoding.”
Lees ook: Hoe het ChristenUnie standpunt over abortus geliberaliseerd is
Partij voor de Dieren
Het mens- en wereldbeeld van de PvdD is zodanig verstoord dat men dieren gelijkstelt aan – ja zelfs verheft boven – de mens. “Dieren zijn echter net als mensen individuen en hebben bewustzijn en gevoel. We delen hetzelfde leefgebied, maar toch is er sprake van ernstige rechtsongelijkheid.” De rechten van dieren moeten volgens de PvdD zelfs in de Grondwet worden erkend en vastgelegd.
“Vissen voelen pijn” is een van de kopjes in het verkiezingsprogramma. Tegelijkertijd is op de website te lezen: “De Partij voor de Dieren is voorstander van een ruim zelfbeschikkingsrecht voor ouders, zoals belichaamd in de huidige abortuspraktijk.” Dus: vissen zijn zielig, maar mensen moeten het recht hebben hun eigen nageslacht te kunnen ombrengen in de baarmoeder. Deze absurditeit is al realiteit: op het roven van een kievitsei staat 2 jaar gevangenisstraf of geldboete van ten hoogste € 20.000 euro (bron: Vogelbescherming). Maar het doden van een embryo kan legaal op kosten van de overheid!
SGP
“Er bestaat geen ‘recht op abortus’, er bestaat wel een ‘recht op leven’, dat in diverse internationale verdragen is vastgelegd. Het regeringsbeleid mag hier niet mee in strijd zijn”, schrijft de Staatkundig Gereformeerde Partij in haar verkiezingsprogramma. De SGP wil dan ook dat de huidige ‘Abortuswet’ wordt afgeschaft en wil de beschermwaardigheid van het leven expliciet vastleggen in de Grondwet. “In Nederland komt het praktisch nooit voor dat een abortus medisch noodzakelijk is”, schrijft de SGP, en wil dat financiering uit publieke middelen daarom wordt stopgezet.
Prenatale screening om handicaps en afwijkingen vroegtijdig op te sporen wil de SGP pas na afloop van de abortustermijn. De dertienwerkenecho wil de partij niet invoeren en prenatale screenings worden niet langer vergoed door de zorgverzekering.
“Voor wakers bij abortusklinieken die op een integere manier hulp aanbieden aan vrouwen dit dat willen, heeft de SGP respect”. De partij wil niet dat dergelijke demonstraties geweigerd worden. Daarnaast wil de SGP dat de abortuspil niet via huisartsen of via de post verstrekt wordt én dat Nederlandse en Europese subsidies aan organisaties die wereldwijd abortus aanmoedigen of uitvoeren, worden ingetrokken.
Over het einde van het leven schrijft de SGP: “Het leven is het meest kostbare geschenk dat God ons geeft. Daar moeten mensen van afblijven. Het leven van ouderen is intrinsiek waardevol en betekenisvol. Wie zijn wij om het heft in eigen hand te nemen of anderen op verzoek te doden? Dat geldt eens temeer als het gaat om het beëindigen van het leven van wilsonbekwamen, zoals gehandicapten, (jonge) kinderen en mensen met dementie. De Euthanasiewet moet worden ingetrokken. Zolang dat nog niet gebeurd is, moet alles op alles worden gezet om het aantal euthanasiegevallen te laten afnemen.”
Forum voor Democratie
“Mensen met uitzichtloos en ondraaglijk lijden moet de mogelijkheid worden geboden tot euthanasie”, schrijft de partij. FvD wil daarom de huidige euthanasiewetgeving handhaven, maar geen aanvullende wet ‘voltooid leven’. Over abortus heeft de partij geen standpunt geformuleerd in het programma of op de website, maar de partij stemde voor de motie voor het afschaffen van de verplichte beraadtermijn.
JA21
JA21 is een afsplitsing van Forum voor Democratie, die voor het eerst meedoet met de Tweede Kamerverkiezingen. Opmerkelijk is dat deze seculiere partij de verlaging van de 24-weken grens als verkiezingsitem opwerpt. De partij ziet abortus wel als “vrouwenrecht”, maar tekent ook aan dat er “niet lichtvaardig” toe besloten mag worden.
Laatst bijgewerkt: 8 april 2021 22:38