Schok: Nederlandse overheid wil euthanasie toestaan voor mensen die 'klaar zijn met hun leven'
14 oktober 2016 (LifeSiteNews, met toestemming vertaald en gepubliceerd) – De Nederlandse regering vraagt een nieuwe voorziening binnen de euthanasiewet die het mogelijk moet maken om hulp bij sterven voor mensen die 'klaar zijn met leven', maar die niet lijden aan een ernstige of terminale ziekte, uit het strafrecht te halen.
"Voltooid leven"
Het voorstel staat in een brief aan het parlement, ondertekend door Edith Schippers, minister van Volksgezondheid, en Ard van der Steur, minister van Justitie. De brief pleit ervoor dat “ouderen” die hun leven als “voltooid” beschouwen, de mogelijkheid moeten krijgen te sterven. De arts die hen hierbij, onder “strikte en zorgvuldige criteria”, helpt zal onder de nieuwe regels niet vervolgd worden.
'Voorstel sloeg in als een bom'
Het voorstel sloeg, zelfs in het liberale Nederland, in als een bom nadat het instellen van een commissie door Schippers, met de opdracht te onderzoeken of de euthanasiewet moest worden uitgebreid voor gezonde mensen die levensmoe zijn, niet goed werd ontvangen. Onder leiding van socioloog Paul Schnabel concludeerde de commissie dat het beter is om de bestaande euthanasiewet zich te laten ontwikkelen zoals dat sinds de invoering in 2002 gaat. Voorstanders van de wijziging, waaronder de NVVE, Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde, reageerden tevreden en zeiden blij verrast te zijn door het regeringsvoorstel.
Zelfbeschikkingsrecht
Met name de NVVE heeft luidruchtig campagne gevoerd om een einde te maken aan de eis dat er een verband moet zijn tussen uitzichtloos lijden en een ernstige medische toestand. De vereniging stelde dat mensen het recht op zelfbeschikking moeten hebben en dat hun 'autonomie' niet alleen gerespecteerd, maar ook gesteund moet worden door artsen. Levensmoe vanwege het verlies van geliefden, eenzaamheid, onvermogen om een voldaan leven te leiden, en andere redenen moeten een rol spelen, vindt de vereniging. “We kunnen hun beter helpen dan dat zij zich voor de trein gooien,” luidt de mediahype. Een ander voorbeeld dat de voorstanders voor hulp bij sterven noemen is dat zij die 'klaar zijn met het leven' nu gedwongen worden met eten en drinken te stoppen, een pijnlijk en langdurig proces.
1 op de 25 sterfgevallen door euthanasie
In een persverklaring sprak Schippers over ouderen die teleurgesteld ontwaken omdat zij niet in hun slaap zijn gestorven en die als enige hoop hebben dat de nieuwe dag het einde zal brengen waarop zij wachten. Terwijl Schnabel en zijn commissie tevreden waren met de bestaande euthanasiewet, die haar reikwijdte langzaam ontwikkelt tot het omvatten van dementie-patiënten, mensen met psychiatrische aandoeningen, en ouderen met leeftijdskwalen, vond hij tevens dat 'spirituele' bijstand en zorg meestal een betere oplossing waren voor mensen die niet ernstig ziek zijn. Het lijk erop dat, terwijl euthanasie meer een meer geaccepteerd wordt in de Nederlandse samenleving – met meer dan 5000 doden (bijna 4 procent van het totaal) in 2015 – de lobby voor de dood te ver is gegaan.
Steun van VVD en PvdA
Op politiek gebied kan de voorgestelde nieuwe wet rekenen op steun van de VVD en haar coalitiegenoot PvdA. Maar naar alle waarschijnlijkheid zal het voorstel niet in stemming worden gebracht voor de algemene verkiezingen van volgend jaar, die een politieke herschikking kan brengen. Volgens de Nederlandse media zijn de kansen dat het voorstel wordt aangenomen klein. Maar het is wel een mijlpaal in de voortdurende discussie over euthanasie.
CDA kritisch
De belangrijkste oppositiepartij, het CDA, heeft het voorstel al afgewezen. Volgens hen is het kabinet bijzonder 'zorgeloos' door in te gaan tegen het advies van de commissie-Schnabel om de wet te laten zoals ze is. Dit is echter gematigde kritiek, want de wet geeft artsen al de mogelijkheid te moorden en de toepassing ervan heeft de praktijk in Nederland op een 'hellend vlak' gebracht.
'Euthanasie geen individuele keuze'
Binnen de Nederlandse context waren er een aantal opvallende reacties op het voorstel. Gert-Jan Segers van de Christenunie, een meer openlijk christelijke partij, sprak de beschuldiging uit dat de gedachte achter het voorstel uitgaat van “de mythe dat het een puur individuele keuze is, terwijl er altijd familieleden, de gemeenschap, verzorgers en uiteindelijk de samenleving als geheel erbij betrokken zijn”. Volgens Segers “legt het voorstel druk op de zorg voor en veiligheid van ouderen.”
Verrassend: ook SP kritisch
Nog onverwachter was de Socialistische Partij, die het voorstel afwees in wat als een 'felle' tweet wordt gezien. Parlementariër Lilian Marijnissen schreef “de ouderenzorg is niet op orde, veel ouderen zijn eenzaam & dan wordt levensbeëindiging makkelijker?”. Partijleider Emile Roemer zei dat, terwijl ouderen “uitstekende zorg” verdienen als ze dat nodig hebben, het huidige kabinet het tegenovergestelde nastreeft om geld te besparen. “Dit alles leidt tot minimale zorg,” zei hij. Links in het algemeen – de PvdA, GroenLinks en de VVD – waren verontwaardigd over deze kritiek. Ze beschuldigde de Socialistische Partij ervan “een grens te overschrijden” en “een gebrek aan respect voor ouderen die meer zelfbeschikking willen.”
Levensmoeheid
In dat opzicht gaat het voorstel inderdaad en drempel over. Binnen de huidige euthanasiewetgeving mag iemand om euthanasie vragen, maar zal dat krijgen als de arts, op basis van een onafhankelijk en positief advies, wil overwegen of de patiënt valt onder de “zorgvuldige criteria” die de wet voorschrijft. Deze zijn “uitzichtloos en ondraaglijk lijden”, waaraan de juridische interpretatie van de wet “het aanwezig zijn van een ernstige medische aandoening” toevoegt. De arts is, op basis van deze voorwaarden, degene die uiteindelijk beslist. Schnabel en zijn commissie vonden dat de huidige wet zich kon ontwikkelen tot de acceptatie van “levensmoe” als een vorm van “uitzichtloos en ondraaglijk lijden”, en het zou beter zijn om deze ontwikkeling gewoon zijn gang te laten gaan.
"Klaar met leven"
Wat verandert, of wat het kabinet wil versnellen, is een wijziging die een grotere autonomie van de patiënt introduceert. “Klaar met het leven” of de overweging dat “het leven voltooid is” of “niets meer te bieden heeft” is een zeer subjectieve beoordeling. Door officieel dit nieuwe criterium te introduceren geeft de wet veel meer macht aan de patiënten over hun levenseinde, en verplicht het artsen een verklaring over een doodswens te overwegen die vooral gekoppeld is aan de psychologische weigering door te gaan met het leven als een onoverkomelijke situatie en waaraan de artsen uiteindelijk zullen toegeven.
Voldoet aan 'strenge criteria'
Het criterium 'levensmoe' zal niet worden toegepast zonder een zorgvuldige beoordeling dat de patiënt handelde vanuit zijn of haar eigen vrije wil. Er zullen alternatieven worden aangeboden, een second opinion is vereist, en de patiënt moet het verzoek herhalen met de mogelijkheid er alsnog van af te zien. Euthanasiepillen of medicatie zal alleen aan het einde worden aangeboden, om te voorkomen dat mensen hun 'moordpillen' in een kastje thuis hebben, met het gevaar van misbruik. Een gespecialiseerde groep artsen zal dit type euthanasie uitvoeren. Dit zijn 'strenge' criteria, verzekert het kabinet. Bedoelen ze daarmee dezelfde bestaande 'strenge' criteria die ertoe hebben geleid dat de euthanasiewet steeds ruimer werd toegepast, waardoor dood tegenwoordig wordt gezien als een wenselijke oplossing boven meer problemen en aandoeningen?
Hellend vlak
Hoeveel ouderen zullen vandaag de dag vragen om de dood omdat ze 'klaar zijn met het leven”? In 2011 vroegen ongeveer 400 mensen aan hun huisarts voor euthanasie zonder dat zij een 'ernstige' medische aandoening hadden. Tussen 2010 en 2015 ontving de NVVE naar eigen zeggen 800 verzoeken van mensen die 'klaar zijn met met het leven', hoewel het niet duidelijk is of veel, of allemaal, dodelijk ziek zijn waren. Daar is geen definitief antwoord op te geven. Wel is duidelijk dat op het hellend vlak van euthanasie ruimere omstandigheden niet alleen euthanasie of hulp bij zelfmoord vaker voorkomt, maar ook dat het meer druk legt op mensen die zich overbodig voelen of die zichzelf zien als een last en daarom kiezen voor wat wordt aangeprezen als een 'menselijke' manier om het leven te verlaten. Dat is precies wat de Heilige Johannes Paulus een 'cultuur van de dood'.
Laatst bijgewerkt: 21 november 2023 13:03