Euthanasie is niet nieuw. In 1939 begon al een heus euthanasieprogramma, in nazi-Duitsland. Aanleiding was de smeekbede van een nazi-echtpaar aan Adolf Hitler; zij wilden euthanasie voor hun 'gedegenereerde' (lees: gehandicapte) zoon.
Euthanasie zelfs te schokkend voor nazi's
Het Duits euthanasieprogramma veroorzaakte zoveel ophef dat Hitler daar in 1941 een einde aan maakte. De geleerde technieken werden vervolgens ingezet in concentratiekamp om zo snel mogelijk zoveel mogelijk mensen te vermoorden.
Clemens August Graf von Galen
De ophef is voor een groot deel te danken geweest aan de donderpreek van één man: Clemens August Graf von Galen, bisschop van Münster. Deze boomlange aristocraat had niet alleen het figuur, maar ook het karakter van een eik. Niet voor niets was zijn bijnaam 'De Leeuw van Münster'. Gehoorzaamheid aan Gods geboden was Von Galen meer waard dan alles wat de wereld bieden kan. Hij was werkelijk een Kerkvorst naar de geest van H. Athanasius van Alexandrië. Laten we in deze tijd van oprukkende euthanasie moed vinden bij de krachtige preek van mgr. Von Galen!
Preek tegen euthanasie
Wanneer men als principe stelt en toepast, dat men 'onproductieve' medemensen mag doden, dan wee ons allen, wanneer wij oud en zwak zijn geworden! Wanneer men onproductieve medemensen mag doden, dan wee de invaliden die in het productieproces de kracht van hun gezonde lichaam ingezet, opgeofferd en verloren hebben! Wanneer men de onproductieve medemensen met geweld uit de weg mag ruimen, dan wee onze dappere soldaten die zwaar gewond uit de oorlog als verminkten en invaliden naar huis terugkeren! Een gaskamer gebruikt in het Duits euthanasieprogramma
Wanneer eenmaal toegegeven wordt, dat mensen het recht hebben om 'onproductieve' mensen te doden - en wanneer het nu ook eerst nog slechts om arme weerloze geesteszieken gaat - dan is principieel de moord op alle onproductieve mensen, dus op ongeneeslijk zieken, arbeidsongeschikte gehandicapten, arbeids- en oorlogsinvaliden, dan is de moord op ons allen als we oud en zwak en daardoor onproductief worden, toegestaan. Dan behoeft men maar een geheim bevel uit te vaardigen, dat de bij de geesteszieken uitgeprobeerde behandeling ook tot andere 'onproductieven' moet worden uitgebreid, dat die behandeling ook bij ongeneeslijke longpatiënten, bij oude zwakke mensen, bij arbeidsinvaliden, bij zwaar gewonde soldaten toegepast moet worden. Dan is niemand van ons zijn leven meer zeker. Een of andere commissie kan hem op de lijst der onproductieven zetten, die naar haar oordeel 'het leven niet meer waard' zijn en geen politie zal hem beschermen en geen rechter de moord op hem vergelden en de moordenaar zijn verdiende straf geven. Wie kan nog vertrouwen hebben in een dokter? Misschien meldt hij hem wel als 'onproductief' en krijgt hij daarop de aanwijzing hem te doden. Men kan zich er geen voorstelling van maken, wat voor zedenverwildering, wat voor algemeen wederzijds wantrouwen tot in de gezinnen binnengehaald wordt, als deze vreselijke leer geduld, geaccepteerd en opgevolgd wordt. Wee de mensen, wee ons Duitse volk, als het heilige gebod van God: "Gij zult niet doden!", dat de Heer onder donder en bliksem op de berg Sinaï heeft afgekondigd, dat God onze Schepper vanaf het begin in het geweten van de mensen heeft geschreven niet slechts overtreden, maar wanneer die overtreding zelfs geduld en ongestraft uitgeoefend wordt!
Ik wil u een voorbeeld geven van wat nu gebeurt. In Marienthal was een man van ongeveer 55 jaar, een boer uit een plattelandsgemeente in Münsterland - ik kan u de naam noemen - die sinds enige jaren aan geestesstoornissen lijdt en die men daarom aan een provinciaal genees- en verpleeginrichting van Münster (Marienthal) heeft toevertrouwd ter verpleging. Hij was niet echt geestesziek, hij kon bezoek ontvangen en verheugde zich steeds, wanneer zijn familieleden kwamen. Veertien dagen geleden nog had hij bezoek van zijn vrouw en van zijn zoon, die als soldaat aan het front staat en met verlof was. De zoon is zeer gehecht aan zijn zieke vader, dus viel hun het afscheid zwaar. Wie weet of deze soldaat terugkomt, zijn vader weerziet, want hij kan in de strijd vallen voor zijn volksgenoten. De zoon, de soldaat zal zijn vader op aarde zéker niet weerzien, want deze is sindsdien op de lijst van onproductieven geplaatst. Een familielid dat deze week de vader in Marienthal wilde bezoeken, werd afgewezen met de mededeling dat de patiënt op bevel van het ministerie voor landsverdediging hier weggevoerd was; waarheen kon men niet zeggen. De familie zou binnen enige tijd bericht ontvangen.
Hoe zal dit bericht luiden? Weer zoals in andere gevallen dat de man gestorven is? Dat het lijk is verbrand en dat de as tegen betaling van de kosten afgeleverd kan worden? Dan zal de zoon die te velde staat en zijn leven inzet voor zijn Duitse volksgenoten zijn vader hier op aarde niet terugzien, omdat Duitse volksgenoten hem in het vaderland om het leven hebben gebracht! De genoemde feiten staan vast. Ik kan de naam noemen van de zieke man, zijn vrouw, de zoon die soldaat is en de plaats waar ze wonen. "Gij zult niet doden!" God heeft dit gebod in het geweten der mensen geschreven lang voordat een wetboek van strafrecht moord met straf bedreigde, lang voordat een openbaar ministerie en rechters moord vervolgden en bestraften. Kaïn die zijn broeder Abel doodde was een moordenaar, lang voordat er staten en rechtbanken bestonden, en hij bekende gekweld door de aanklacht van zijn geweten: "Te groot is mijn misdaad dan dat ik vergeving zou kunnen krijgen! ... Ieder die mij vindt zal mij, de moordenaar doden!" (Gen. 4, 13-14).
"Gij zult niet doden!" Dit gebod van God de enige Heer die recht heeft om over leven en dood te beslissen, was vanaf het begin in de harten der mensen geschreven, lang voordat God aan de kinderen Israëls op de berg Sinaï zijn zedenwet met zijn korte en krachtige in steen gehouwen zinnen verkondigd had, die voor ons in de Heilige Schrift staan opgetekend, die we als kinderen uit de catechismus uit het hoofd hebben geleerd.
"Ik ben de Heer uw God!" Zo begint die onveranderlijke wet. "Gij zult geen andere goden naast mij hebben!" De enige, transcendente, almachtige, alwetende, oneindig heilige en rechtvaardige God heeft deze geboden gegeven, onze Schepper en toekomstige Rechter! Uit liefde voor ons heeft Hij deze geboden in ons hart geschreven en ze ons verkondigd, want ze komen overeen met de behoeften van onze door God geschapen natuur. Zij zijn de absoluut bindende norm voor een verstandig, godwelgevallig, heilbrengend en heilig mensen- en gemeenschapsleven.
Aan het einde deed Von Galen een niet mis te verstaan appel aan de gelovigen:
Mijn gelovigen. Ik hoop dat er nog tijd is, maar het is de hoogste tijd! Dat we inzien, nog vandaag, op deze dag wat ons tot vrede dient, wat alleen ons kan redden, wat ons van het Godsgericht kan vrijwaren: dat we zonder terughoudendheid en zonder omwegen de door God geopenbaarde waarheid aannemen en door onze leefwijze bevestigen. Dat wij de geboden Gods tot richtsnoer van ons leven maken en ernst maken met de uitspraak: "Liever sterven dan zondigen." Dat wij door gebed en oprechte boetedoening Gods vergiffenis en erbarmen afsmeken over ons, over onze stad, over ons land, over ons geliefde Duitse volk. Wie echter wil voortgaan, het Godsgericht uit te dagen, ons geloof te belasteren, wie Gods geboden veracht, wie gemene zaak maakt met diegenen die onze jeugd van het christendom willen vervreemden, met hen die de leden van onze orden beroven en verdrijven, met hen die onschuldige mensen, onze broeders en zusters uitleveren aan de dood, met hen willen wij elk vertrouwelijk contact vermijden, wij willen ons en de onzen aan hun invloed onttrekken opdat wij niet besmet worden met hun tegen God gerichte denken en handelen, opdat wij niet medeschuldig worden, opdat wij niet ten prooi vallen aan het Godsgericht dat de rechtschapen God moet uitspreken en uitspreken zal over al diegenen die net als de ondankbare stad Jeruzalem niet willen wat God wil.
Oh God, laat ons allen toch vandaag, op deze dag, voordat het te laat is, inzien wat ons tot vrede dient! Oh heiligste hart Jesu, tot tranen toe geroerd over de verblinding en over de misdaden van de mensen, help ons met Uw Genade, opdat wij steeds nastreven wat U goeddunkt en datgene nalaten wat U ongenegen is, opdat wij in Uw liefde blijven en rust vinden voor onze zielen. Amen.
De nazi's overwogen om Von Galen op te hangen. Hij bleef uiteindelijk ongeschonden: zijn arrestatie had een volksopstand ontketend onder katholieke Duitsers. Veel van zijn priesters hadden minder geluk; zij werden om hun trouw aan de bisschop vermoord in de concentratiekampen.
In 1946 werd Von Galen kardinaal gecreëerd. Op 9 oktober 2015 is de Leeuw van Münster zalig verklaard door paus Benedictus XVI.
