Pillen
Wij van WC-eend adviseren WC-eend. Arts die NIPT-testen leidt, wordt gesponsord door NIPT-aanbieder
De grote druk achter invoering van de NIPT doet ons vermoeden dat er duistere commerciële belangen zitten achter de test. Stirezo-scribent Harry Prins dook op de zaak. Wat blijkt: de grote farmaceuten gaan 150 miljard per jaar verdienen aan NIPT. En de arts die in Nederland de testen leidt, wordt betaald door een NIPT-aanbieder.
Down uit straatbeeld
Het 'NIPT-consortium' voert sinds april 2014 namens het ministerie de proef uit waar in acht universitaire medische centra de NIPT wordt uitgevoerd. De proef heet in de vaktaal 'de TRIDENT studie', de ‘Trial by Dutch laboratories for Evaluation of Non-Invasive Prenatal Testing’. Opmerkelijk is dat het OLVG in Amsterdam, dat illegaal opereerde door het geslacht van ongeboren baby's aan ouders door te geven, niet deelneemt aan de TRIDENT studie.
Hans Galjaard
Hoewel de NIPT al in een aantal landen wordt gebruikt is Nederland het eerste land ter wereld waar zij onder de noemer van volksgezondheid wordt geïntroduceerd. Die praktijk sluit aan bij wat Hans Galjaard, oud-hoogleraar Klinische Genetica van het Erasmus Medisch Centrum die wel de de vader van de prenatale diagnostiek genoemd wordt, voor ogen heeft. In een radio-interview voor de NTR in maart 2014 zei hij “dat Down uit het Nederlandse straatbeeld moet verdwijnen”.
Morele winst
In 2013 werd 74 procent van zwangerschappen afgebroken waarbij het downsyndroom was gediagnosticeerd. De Gezondheidsraad verwacht dat vrouwen die een prenatale screening te zwaar vonden, met de komst van de NIPT eerder bereid zullen zijn een test te ondergaan. Een hogere testdeelname betekent dat het aantal door de screening uitgelokte abortussen zal toenemen. De Gezondheidsraad noemt dit „morele winst”, zo blijkt uit zijn rapport NIPT: dynamiek en ethiek van prenatale screening. Met andere woorden, het beleid komt neer op prenatale selectie.
Abortus levert geld op
Hoewel dat onder het mom van 'keuzevrijheid' wordt gepresenteerd, staan er ook enorme financiële belangen op het spel. Zo zetten de voorstanders van de NIPT-test in op de kosten van een kind met Down. Patrick Willems, kinderarts en directeur van Gendia, het laboratorium waar het OLVG haar bloedstalen naar toestuurt, zei in de Volkskrant in 2014 dat “een kind met Down 1 tot 2 miljoen euro kost. Als je jaarlijks de geboorte kunt voorkomen van vijftig kinderen, dan heb je de test er al uit.” Het aborteren van kinderen met het syndroom van Down kan de samenleving miljarden besparen, aldus Willems.
Winst voor multinationals
Anderzijds levert invoering van de test, naast allerlei andere vormen van genetische screening, heel veel geld op voor de multinationals die zich bezighouden met genetische screening. “De markt van persoonlijke genetische medicatie in de Verenigde Staten groeit 11 procent per jaar”, zei PricewaterhouseCoopers in 2009. Wereldwijd gaat het om ruim 1,1 miljard dollar, met een verdubbeling van dat bedrag eind van dit decennium. De bedragen voor de NIPT-test variëren tussen de 500 en 1000 dollar. Met ruim 200 miljoen zwangerschappen wereldwijd levert alleen deze test al jaarlijks 150 miljard dollar op. 150 miljard!
Belangenverstrengeling
In Nederland wordt de zogeheten Harmony NIPT-test, ontwikkelt door het bedrijf Ariosa, aangeboden. De voorzitter van het NIPT-consortium, professor Dick Oepkes van het Leids Universitair Medisch Centrum, neemt ook deel aan onderzoek dat gesponsord wordt door Ariosa. Duidelijk geval van zuivere belangenverstrengeling: 'wij van WC-eend adviseren WC-eend'. In 2013 leverde de Harmony NIPT-test Ariosa Diagnostics zo'n 49 miljoen euro op. Ariosa is eind 2014 overgenomen door de farmaceutische multinational Roche. De omzet van Roche was vorig jaar circa 45 miljard euro.
Groeimarkt
De overname van Ariosa lijkt klein bier, maar de markt van prenatale diagnostiek zal de komende jaren groeien naar 3 miljard dollar en de vraag naar testen zal, zo verwacht men, verdrievoudigen. Helemaal als in Nederland de NIPT tot het pakket van prenatale screening gaat behoren.
Big business
Over dat aspect zal de minister en de regeringspartijen niet spreken (hoewel minister Schippers wat betreft belangenverstrengeling al de schijn tegen heeft, nu blijkt dat haar man declaraties binnen het zorgstelsel wel heel creatief gebruikt). Maar het enorme financiële belang van NIPT en andere vormen van prenatale screening is een realiteit. Farmaceutische multinationals kijken met begerige ogen naar de Nederlandse markt.
Laatst bijgewerkt: 17 november 2023 14:34