De enorme verkiezingsoverwinning opent nieuwe perspectieven voor het Rassemblement national (RN) van Marine Le Pen. Zelfs het presidentschap komt voor haar in zicht. (Beeld: via YouTube)
EU-verkiezingen: verlies voor abortuspartijen
De resultaten van de EU-verkiezingen hebben Brussel hard getroffen, vooral vanuit de rechts-conservatieve hoek. Dit gebeurde ondanks dat de grote christendemocratische partij EVP (waartoe het CDA behoort) de grootste partij blijft, zelfs licht gegroeid is, en meer dan een kwart van de zetels (184 van de 720) in het Europees Parlement inneemt.
‘Coalitie blijft aan de macht!’
Dit beeld kan echter misleidend zijn. Ondanks dat de centrumcoalitie van christendemocraten, socialisten en liberalen in het Europees Parlement standhoudt, zijn er belangrijke verschuivingen waarneembaar. De socialisten (S&D) behalen geen winst volgens de voorlopige resultaten en blijven op 139 zetels, terwijl de Groenen een aanzienlijk verlies lijden van 19 zetels. De liberalen van de partijgroep Renew (waaronder de VVD valt) ervaren ook een aanzienlijk verlies, namelijk 22 zetels.
Flinke groei rechtse fracties
De liberalen zijn nu slechts iets groter dan de rechtse, abortuskritische 'Europese Conservatieven en Hervormers' (ECR), waaronder de SGP en de partij van de Italiaanse premier Giorgia Meloni vallen. Bovendien is de andere belangrijke rechtse fractie, 'Identiteit en Democratie' (ID), waar de PVV deel van uitmaakt, zoals verwacht gegroeid: ze hebben negen zetels gewonnen (van 49 naar 58) en uiten zich vaak kritisch over abortus. Het is mogelijk dat Fidesz, de partij van de Hongaarse premier Orbán, zich ook aansluit (alle nationale partijen moeten immers opnieuw kiezen bij welke Europese fractie ze willen horen).
Lees ook: EU-verkiezingen: SGP behoudt zetel, CU vertrekt. Abortuspartijen stabiel
Krachtige landelijke terugslag
Aangezien de centrumcoalitie van christendemocraten (EVP), socialisten (S&D) en liberalen (Renew) de meerderheid behoudt en rechtse fracties blijft weren, zijn er momenteel geen ingrijpende veranderingen te verwachten. De vraag is echter of de coalitie het cordon sanitaire tegen conservatieve partijen kan handhaven onder de druk van de nieuwe politieke realiteit. Desalniettemin is er al een duidelijke politieke terugkoppeling van de verkiezingsuitslag naar het nationale niveau.
Vertrekt Macron?
Dit is duidelijk te zien in Frankrijk, waar Marine Le Pen een aanzienlijke verkiezingszege behaalde, de partij van president Macron ver achter zich latend. De Franse president kondigde prompt vervroegde verkiezingen aan. Zijn arrogantie zou hem duur kunnen komen te staan, aangezien deze poging om steun te verwerven dramatisch voor hem kan uitvallen. Commentator Ivan Rioufol suggereert dat alles wijst op een aanzienlijk verlies voor Macron, die mogelijk zelfs zou kunnen aftreden na de aankomende verkiezingen.
Alternative für Deutschland wint fors
De Europese Unie wordt sterk beïnvloed door de Parijs-Berlijn as. De recente verkiezingsresultaten hebben zowel in Frankrijk als in Duitsland voor aanzienlijke beroering gezorgd. Hoewel bondskanselier Olaf Scholz nog niet publiekelijk heeft gereageerd, heeft zijn coalitie van socialisten, liberalen en groenen aanzienlijke verliezen geleden. De SPD van Scholz werd de derde partij, achter het euro- en immigratiekritische Alternative für Deutschland (AfD).
Sahra Wagenknecht krijgt zetel in het EP
In Duitsland zijn de christendemocraten in de oppositie uitgegroeid tot de grootste partij met 30% van de stemmen. De nieuw gevormde linkse, eurokritische partij BSW, opgericht door voormalig Groenen-lid Sahra Wagenknecht, heeft echter ook een opmerkelijke prestatie geleverd door meer dan 6% van de stemmen te winnen, zelfs meer dan de coalitiepartner FDP, die 5,2% behaalde. Dit duidt op significante verschuivingen in het Duitse politieke landschap. Analisten beschouwen de verkiezingsuitslag als een duidelijke afwijzing van de coalitie onder leiding van Scholz, die weinig weerwoord biedt.
‘Realiteit haalt ideologieën onderuit’
Van het Europa van Macron en Scholz naar dat van Le Pen en Meloni? Ivan Rioufol beweert dat de "paria's van gisteren" op het punt staan geschiedenis te maken. Ursula von der Leyen, de christendemocratische voorzitter van de Europese Commissie, heeft geprobeerd de rechtse partijen te demoniseren, maar Rioufol stelt dat de "fabriek van angst" is ingestort en dat "intellectuele intimidatie" niet langer effectief is. "De realiteit ondermijnt ideologieën. De muur van politieke correctheid, het totalitarisme van het goede geweten, is op zondag 9 juni 2024 gevallen onder het gewicht van zijn eigen leugens en ontkenningen." Er lijkt dus degelijk een 'ruk naar rechts' plaats te vinden.
Laatst bijgewerkt: 11 juni 2024 13:32
