Jan Paternotte (D66) verdedigt het voorstel om abortus als mensenrecht te verklaren.
Kamerdebat over abortus als mensenrecht: D66 wil abortuspillen sturen aan landen waar dit illegaal is
Moet toegang tot abortus opgenomen worden in mensenrechtenverdragen? D66 vindt van wel en wil dat de Nederlandse regering zich daar internationaal hard voor maakt. De Tweede Kamer debatteerde maandag over dit voorstel.
Ongeboren kinderen zijn geen mensen, vindt D66
D66 wil het probleem van vrouwensterfte door onveilige abortus oplossen door toegang tot ‘veilige’ ingrepen in mensenrechtenverdragen te zetten. Dit gaat voorbij aan het feit dat ook ‘veilige’ abortus op massale schaal mensenleven eist, zo betoogt kardinaal Wim Eijk in een reactie op het voorstel. In de optiek van D66 zijn ongeboren kinderen echter geen mensen, eerder weefsel dat zonder enige moreel bezwaar weggesneden kan worden.
Mirjam Bikker
Maandag debatteerde de Tweede Kamer over de nota ‘Toegang tot abortus is een mensenrecht’. Daarbij kwam eerst een critica aan het woord: Mirjam Bikker van de ChristenUnie. “Ieder mens heeft vanaf het prilste begin inherente waardigheid,” aldus Bikker, en heeft dus mensenrechten. Zij noemde het D66-voorstel “een omkering van het concept mensenrechten”, want “het ontmantelt de kern van wat mensenrechten zouden moeten zijn, namelijk bescherming van het leven.” Bikker voegde daar een pleidooi voor anticonceptie aan toe, ondanks de abortieve werking daarvan.
Jan Paternotte
Jan Paternotte van D66 viel Bikker in de rede met een relaas over vrouwen die in Amerika sterven door onveilige abortussen. Daarmee zette hij de toon van het debat. Paternotte, maar ook Daniëlle Hirsch (GroenLinks-PvdA), hamerden op de tragedie van vrouwen die een pijnlijke dood sterven na een abortusingreep te hebben ondergaan in smoezelige achterstraatjes. Het sentimentalisme vierde hoogtij, onder andere door het inbrengen van seksueel geweld in de Gazastrook.
Lees ook: Breinaaldleugen doorgeprikt: vrije abortus veroorzaakt méér moedersterfte
Mensenrechten beschermen ongeboren kinderen
Chris Stoffer (SGP) wees op een tegenstrijdigheid die het D66-plan zou introduceren in de mensenrechtenverdragen. Het Kinderrechtenverdrag geeft bescherming aan ieder kind, “zowel voor als na zijn geboorte”. Door het introduceren van het ‘abortusrecht’ zou dit verdrag zichzelf gaan tegenspreken. Stoffer pleitte ervoor het D66-plan “door de shredder” te halen en een nota te schrijven die inzet op het terugdringen van abortus en het helpen van ongewild zwangere vrouwen.
Gideon van Meijeren
Een kerncijfer voor de initiatiefnemers van ‘Toegang tot abortus is een mensenrecht’ is het WHO-cijfer van 39.000 gestorven vrouwen door onveilige abortus. Gideon van Meijeren (FvD) uitte twijfel aan de geloofwaardigheid van dat getal, dat gebaseerd is op een studie uit medisch tijdschrift The Lancet waarin miskramen meegerekend worden. “Ik weet niet of het heel veel zin heeft om op dit soort flauwekul in te gaan,” was het antwoord van Paternotte.
Abortuspillen sturen aan landen waar dat illegaal is
Een belangrijke beweegreden voor het D66-voorstel is dat de huidige afwezigheid van abortus in verdragen de promotie ervan in Afrika en Azië bemoeilijkt. De nota pleit dan ook voor extra geld aan ngo’s die abortuspillen verspreiden, zo merkte Isa Kahraman (NSC) op, zelfs in landen waar dit illegaal is. Een toezegging van Paternotte dat Nederland geen abortus zou financieren in landen waar dit verboden is, bleef uit. “Het zou wat zijn als andere landen Nederlandse burgers gaan financieren bij of aanzetten tot zaken die in Nederland verboden zijn,” aldus Kahraman.
Kabinet: sympathiek maar onhaalbaar plan
Aanwezig namens het demissionaire kabinet waren justitieminister David van Weel en staatssecretaris van Volksgezondheid Judith Tielen. “Toegang tot veilige abortus blijft een actueel onderwerp in onze nationale inzet in de EU,” zei VVD’er Van Weel. Hij sprak begrip uit voor de wens van de initiatiefnemers, maar wilde “wel enigszins de verwachtingen temperen”. Het wijzigen van het EU-Handvest vereist unanimiteit onder lidstaten, legde de minister uit, waarbij "die unanimiteit op dit moment niet te vinden zal zijn." Het demissionair kabinet heeft “zeer veel sympathie” voor Frankrijk, dat abortus in de grondwet gezet heeft, maar ziet de mensenrechten-route “niet als productief binnen de bredere SRGR-agenda binnen de EU.” (SRGR staat voor ‘Seksuele rechten en gezondheidsrechten’, waar abortus onder valt.)
Angst voor maatschappelijke stemming tegen abortus
Bij linkse partijen leeft de zorg om een maatschappelijke stemming tegen ‘vrije’ abortus. Door abortus in verdragen te zetten, onttrekken ze ‘recht’ aan de democratie. Sarah Dobbe van de Socialistische Partij wees op het recente rapport The Next Wave. “Hierin werd nogmaals blootgelegd hoe conservatieve en religieuze groeperingen internationaal georganiseerd zijn en terrein winnen,” aldus Dobbe. “Deze groeperingen worden gefinancierd vanuit reactionaire donoren in de Verenigde Staten, Europa en Rusland.” De initiatiefnota roept op tot maatregelen tegen pro-life organisaties "die links hebben met Poetin".
Springplank voor strafvervolging van pro-lifers
Deze beschuldigingen berusten op desinformatie, zo schreven we eerder op meerdere plekken, maar dat weerhoudt de initiatiefnemers niet om er hun kruistocht-zonder-kruis tegen pro-lifers op te baseren. Als zij abortus in de mensenrechtenverdragen krijgen, dan komt pro-life activisme in een nieuw daglicht te staan: als oproep tot het schenden van de mensenrechten. Dat is de opmaat naar strafvervolging van pro-lifers. Daarmee raakt de D66-nota niet alleen aan het recht op leven van ongeboren kinderen, maar ook aan de vrijheid van godsdienst, meningsuiting en vereniging. Meer dan genoeg redenen voor de Kamer om tegen dit wetsvoorstel te stemmen. Roep de Tweede Kamer op om het D66-plan te stoppen, door de petitie van Stirezo Pro Life en Kies Leven te tekenen!
Laatst bijgewerkt: 10 september 2025 14:44